Samo jedanaest kilometara zapadno od Užica, iznad veličanstvenog kanjona reke Đetinje na 667 metara nadmorke visine smešteno je arheološko nalazište Staparska gradina.
Polovinom 20. veka obimnim istraživanjima na ovom mestu pronađeni su ostaci neolitskog i bronzanog doba koji su fascinirali stručnjake. U blizini tog mesta sada niče pravi arheološki park, drugi takve vrste u Srbiji, a njegovu izgradnju u okviru projekta Neolajf, Evropska unija podržala je sa 600.000 evra. Nakon pauze izazvane korona virusom, radovi na izgradnji se nastavljaju u ponedeljak.
“Na gradini su otkriveni delovi nadzemnih stambenih objekata, dobro očuvani elementi tadašnjih kuća, kao i zemunične jame. Pronađen je čak i veliki depo žitarica, u kome dominira pšenica, koja vodi poreklo iz agri-kulurnih vrsta prednje Azije. Zbog nepristupačnosti te lokacije park se gradi na udaljenosti od dva kilometra pored izletišta Staparska banja”, kaže za RINU, Snežana Milisavljević, menadžerka projekta.
U užičkom neolitskom naselju nalaziće se kuće, oružje, oruđe i sve ono što će vas vratiti vekovima unazad i upoznati sa načinom na koji je živeo neolitski čovek. Park će biti konstruisan na osnovu dostupne arhivske građe, po uzoru na savremene arheološke parkove u svetu, koji su nezaobilazna turistička atrakcija.
“Dinamika radova je zbog koronavirusa malo usporena, ali nastavljamo dalje. Sve se gradi od materijala koji su bili autentični za taj period, tako da se završavaju kuće od blata, za čiju izgradnju su potrebni i adekvatni vremenski uslovi. Sve to izvode radnici iz našeg kraja, koji poznaju te stare veštine i zanate. Nakon kuća biće izgrađene figure neolitskog čoveka, kao i prezentacija nekih njegovih rituala”, izjavila je Snežana.
Do arheološkog neolitskog muzeja dolaziće se kroz dobro poznate “ćirine” tunele, turističkim vozićem koji prolazi kroz kanjon Đetinje, što je za sve posetioce dodatno nezaboravno iskustvo. Planirano je da u sklopu ovog naselja budu aktivirane i brojne radionice, na kojima bi svi zainteresovani mogli da nauče kako su se nekad obrađivali kamen, kost i koža i postavljali u funkciju svakodnevnog života. Izgradnjom ove replike neolitskog naselja u Staparima grad Užice će dodatno upotpuniti svoju turističku ponudu.
